ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಅಪರಿಚಿತ ಏನಲ್ಲ. 72 ವರ್ಷದ ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ರಾಮನಗರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ವಿರಳ ಸಂಗೀತ ಗುರುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. 
ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಕಾರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾವೀಣ್ಯ ಪಡೆದಿರುವ ಇವರು ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ ನುಡಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಇವರು ಪರಿಣತರು. ಸಾವಿರಾರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಸಂಗೀತ ಜ್ಞಾನಧಾರೆ ಎರೆದಿರುವ ಇವರ ಬಳಿ ಇಂದಿಗೂ 70 ರಿಂದ 80 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಸಂಗೀತ ಅಭ್ಯಾಸ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಶಿಷ್ಯವೃಂದದಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳು, ವಯಸ್ಕರು ಮತ್ತು ಗೃಹಿಣಿಯರು ಇದ್ದಾರೆ. ಇವರಿಂದ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಕಲಿತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ನಾಡಿನ ಹಲವೆಡೆ ಸಂಗೀತ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ದೆಹಲಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಮುಂತಾದೆಡೆ ಸಂಗೀತ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 
ಶಿವಾಜಿರಾವ್ 6ನೇ ತರಗತಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಎಲ್ಲರೆದುರು ‘ಅರಳೆ ರಾಸಿಗಳಂತೆ, ಹಾಲ್ಗಡಲ ಅಲೆಯಂತೆ, ಆಗಸದಿ ತೇಲುತಿದೆ ಮೋಡಾ...’ ಎಂದು ಮಧುರ ಕಂಠದಿಂದ ಹಾಡಿದರಂತೆ. ಇದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಅವರ ಗುರು ರುದ್ರಾರಾಧ್ಯ ಅವರಿಗೆ ಸಂಗೀತ ಕಲಿಗು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಧನೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರಂತೆ. 
‘ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಯಾವುದೇ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಇರದ ನನ್ನನ್ನು ಸಂಗೀತದ ಆರಾಧಕನಾಗುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆ ಗುರುಗಳ ಪ್ರೇರಣೆಯೇ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ’ ಎಂದು ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ಇಂದಿಗೂ ಸ್ಮರಿಸುತ್ತಾರೆ. ನನ್ನ ಸಂಗೀತದ ಸಾಧನೆಗೆ ಪತ್ನಿ ಗಾಯಿತ್ರಿ ಪಾತ್ರವೂ ಅಪಾರವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ವಾಂಸರುಗಳಾದ ನಾಗಭೂಷಣಶಾಸ್ತ್ರ್ರಿ, ಹೊನ್ನಪ್ಪ ಭಾಗವತ ಅವರ ಗುರುಗಳಾದ ಸಮ್ಮನ್ ಮೂರ್ತಿ ಭಾಗವತ, ಎಸ್.ವಿ. ಅನಂತು, ನಾಟಕದ ಮೇಷ್ಟ್ರು ಕೃಷ್ಣಪ್ಪ, ಡೋಲು ನರಸಿಂಹಯ್ಯ ಅವರಿಂದ ಸಂಗೀತಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. 
1976ರಲ್ಲಿ ಇವರು ರಾಮನಗರದಲ್ಲಿ ‘ಸಪ್ತ ಸ್ವರ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ಯಾಲಯ’ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ 15 ರಿಂದ 18 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ರಾಜ್ಯ ಪ್ರೌಢಶಿಕ್ಷಣ ಮಂಡಳಿ ನಡೆಸುವ ಸಂಗೀತ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಫಲಿತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ ತೇರ್ಗಡೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸಪ್ತಸ್ವರ ಸಂಗೀತ ವಿದ್ಯಾಲಯ ಚಾರಿಟಬಲ್ ಟ್ರಸ್ಟ್‍ನ ಮೂಲಕ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಅನಾವರಣಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅವರು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ತ್ಯಾಗರಾಜರ, ಪುರಂದರದಾಸರ, ಕನಕದಾಸರ ಆರಾಧನೆ, ದಸರಾ ಕಾಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 
ಸಂಗೀತವನ್ನು ಕಲಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ಅವರು ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಕುರಿತು ಬರೆದಿರುವ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ನಾಡಿನ ವಿವಿಧ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸ್ಮರಣ ಸಂಚಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿವೆ. ನಾನಾ ಶಾಲಾಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ನೀಡಿರುವ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಇವರು ಪಾತ್ರವಾಗಿದ್ದಾರೆ. 
ಸಂಗೀತ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಮಕ್ಕಳು ಸಂಗೀತ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ತೇರ್ಗಡೆಯಾದರೆ ಅದೇ ನನಗೆ ಬಹುಮಾನ ಕೊಟ್ಟಂತೆ ಆಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವ ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ಅವರು ಸಂಗೀತ ಕಲಿಯಲು ಮಕ್ಕಳು ತೋರಿಸುತ್ತಿರುವ ಉತ್ಸಾಹ ಇಂದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಹಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಅವರು ಉಚಿತವಾಗಿ ಸಂಗೀತ ಕಲಿಸಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 
ಇವರು ಬೆಂಗಳೂರು, ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ, ರಾಮನಗರ ಜಿಲ್ಲೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ಸಂಗೀತ ಪ್ರೌಢಿಮೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಹಲವು ಸಂಘಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸನ್ಮಾನಿಸಿವೆ.
ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಲೋಕದ ರಾಯಭಾರಿ : ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಸ್ಕøತಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ಅವರನ್ನು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮನಗರದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ 6ನೇಯ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ತಾಲ್ಲೂಕು ಸಮ್ಮೇಳನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು ಎನ್ನುವುದು ಸಾಹಿತ್ಯಾಸಕ್ತರ ಒತ್ತಾಯವಾಗಿದೆ. 
1977ರಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಸ್ಕøತಿ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ಇದರ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ತಾಲ್ಲೂಕು ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿ, ವಿವಿಧ ಸಂಘಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಶಿವಾಜಿರಾವ್ ಅವರು ರಾಮನಗರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ರಾಯಭಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. 
ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಮ್ಮೇಳನ ಆಯೋಜನೆ ಸೇರಿದಂತೆ, ವಿವಿಧ ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಾಂಸ್ಕøತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಸಭಿಕರಾಗಿ, ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಾಗಿಯೂ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ರಾಮನಗರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಹಿರಿಯ ಸಂಶೋಧಕ ಡಾ.ಎಂ.ಜಿ. ನಾಗರಾಜ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಶಾಸನಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿಯೂ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. 
‘ಕಾವ್ಯ ಕಾರಂಜಿ’ ಯುವ ಕವಿಗಳ ಕವನ ಸಂಕಲನ, ಡಾ.ಎಸ್. ಎಲ್. ತಿಮ್ಮಯ್ಯ ಅವರ ‘ವೈದ್ಯಾಭಿನಂದನ ಅಭಿನಂದನಾ ಗ್ರಂಥ’, ಸಾಹಿತಿ ಪ್ರೊ.ಎಂ. ಶಿವನಂಜಯ್ಯ ಅವರ ‘ಶಿವಗೌರವ’ ಅಭಿನಂದನಾ ಗ್ರಂಥ, ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ತಾಲ್ಲೂಕು ಸಮ್ಮೇಳನದ ‘ಗಿರಿಸಂಪದ’ ಸ್ಮರಣ ಸಂಚಿಕೆಯ ಸಂಪಾದಕಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈಗಲೂ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವ ಹವ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಇವರು, ಕವಿಗೋಷ್ಠಿಗಳಲ್ಲೂ ಭಾಗವಹಿಸಿ ಕವಿತೆಯನ್ನು ವಾಚಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಲೇಖನ : ಎಸ್. ರುದ್ರೇಶ್ವರ, ಸಂಶೋಧನಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ, ಬೆಂಗಳೂರು, ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ.